คนไทยปลูกข้าวมานานหลายพันปีแล้ว ขายส่งเป็นสินค้าออกและรับประทานภายในประเทศ ข้าวมีโปรตีนวิตามินแร่ธาตุสำคัญ รับประทานกับกับข้าวหรือพริกแกง หลายตำรับสั่งข้าวคลุกเริ่มจากในวังจนแพร่หลายทั่วไป
ข้าวคลุกกะปิ
ข้าวสวยคลุกกะปิให้เข้ากันในน้ำมันพืชร้อนจัดใส่ภาชนะวางหมูหวานหอมแดงซอยผัดน้ำมันเล็กน้อยหมูสามชั้นหั่นสี่เหลี่ยมผืนผ้าน้ำปลาน้ำตาลปี๊บน้ำเปล่าเล็กน้อยเคี่ยวจนหมูนุ่มน้ำขลุกขลิกกุ้งแห้งทอดไข่กรอกซอยมะม่วงสับแตงกวาซอยหอมแดงซอยพริกขี้หนูซอยกระเทียมซอยทอดหอมแดงซอยทอดใบผักชีได้ข้าวคลุกกะปิ
ข้าวผัดแกงเขียวหวานเนื้อวัว
ข้าวสวยถั่วฝักยาวซอยมะม่วงซอยใบชะพลูซอยตะไคร้ซอยใบมะกรูดซอยถั่วงอกดิบหางสะตอซอยมะพร้าวขูดคั่วพริกขี้หนูแห้งคั่วป่นกุ้งแห้งล้างสะอาดคลุกเป็นปุ๋ยเม็ดกระถินราดน้ําข้าวยําน้ําบูดูข่าตะไคร้ทุบหอมแดงบุกใบมะกรูดฉีกมะกรูดทั้งลูกน้ำตาลปี๊บต้มกรอง พริกขี้หนูทาผิวมะกรูดซอยลูกผักชียี่หร่าคั่วป่นหอมแดงกระเทียมรากผักชีกะปิเกลือป่นละเอียดจนแตกมันรวนสุดในหางกะทิมะเขือเปราะผ่า 4 พริกชี้ฟ้าแดงเหลืองหั่นตามขวางใบมะกรูดฉีกน้ำปลาน้ำตาลปี๊บใส่ข้าวสวยผัดให้เข้ากันโรยใบโหระพาทอดกรอบได้ข้าวผัดแกงเขียวหวานเนื้อวัวรับประทานกับไข่เค็ม
ข้าวผัดพริกกะเกลือ
มะพร้าวขูดขั้วไฟอ่อนจนเหลืองหอมละเอียดให้แตกมันใส่น้ำตาลปี๊บเกลือป่นคลุกให้เข้ากันอีกทีมะพร้าวน้ำตาลปี๊บเกลือป่นเป็นเนื้อเดียวใส่ข้าวสวยคลุกเบาๆได้ข้าวผัดพริกกะเกลือรับประทานกับปลาทูนึ่งทอดกรอบ
ข้าวผัดน้ำพริกเผา
พริกขี้หนูแห้งเอาเม็ดออกทอดกรอบหอมแดงซอยทอดกระเทียมซอยทอดกุ้งแห้งทอดกรอบคลุกละเอียดผัดน้ำมันพืชเพิ่มน้ำปลาน้ำตาลปี๊บน้ำมะขามเปียกใส่ข้าวสวยคลุกให้เข้ากันได้ข้าวผัดน้ำพริกเผารับประทานกับกุ้งนางปิ้งแตงกวาผักกาดแก้ว
